Vrijwilliger Diana van Diepen zet zich vanaf 1 januari 2017 in voor het Erfgoedhuis Almere.

“Omdat het geluid dat Almere nog iets moet worden wel vaak luid en duidelijk doorkomt, maar dat Almere volgens mij veel meer mag waarderen wat er al is. Omdat het de opdracht van Erfgoedhuis Almere is om zo breed mogelijk te laten zien wat Almere in huis heeft op gebied van erfgoed, en om zo de waardering daarvoor te laten groeien, ben ik vrijwilliger geworden. Almere lijkt nieuw maar is het niet. Het is gebouwd in een gebied dat voor de inpoldering van Flevoland en de eerste steenlegging van Almere al een hele geschiedenis had.”

Het Erfgoedhuis vroeg aan Diana welke collectiestukken zij het meest interessant vindt. Zij schreef iets over de Klepper. Een voorwerp wat in deze tijd van het coronavirus van pas zou kunnen komen…

Lepra in de middeleeuwen

In de middeleeuwen wisten mensen niet zoveel over ziektes als we nu weten. Zo geloofden mensen dat de ziekte lepra een straf van God was. Maar het was ook een beproeving; de zieke zou, na het sterven, direct worden opgenomen in de hemel en zo het vagevuur ontwijken.

Als iemand lepra had, mocht hij of zij niet in de stad wonen omdat lepra heel besmettelijk is. Er werden speciale huizen gebouwd buiten de stad voor lepralijders. Als ze de straat op gingen, moesten ze speciale kleding dragen en andere mensen waarschuwen dat ze er waren. Dit deden ze door met een bel, ratel of klepper geluid te maken. Een soort gezondheids-app avant la lettre.

Lepra aan boord

In de Kruidenwijk in Almere is zo’n klepper gevonden in een scheepswrak van een Koggeschip uit de 15de eeuw. De klepper bestaat uit twee houten plankjes die je tegen elkaar aan slaat om geluid te maken. Het hout van deze klepper is uitzonderlijk gedetailleerd uitgesneden; op de klepper is de Heilige Catharina afgebeeld. Mensen geloofden dat zij een heilige was die lepralijders beschermde. In het scheepswrak werden ook mensenbotten gevonden. Aan één van de skeletten is te zien dat die persoon ziek was ten tijde van zijn overlijden. In combinatie met de klepper kan worden geconcludeerd dat hij mogelijk lepra had.