De ministerraad heeft op voorstel van minister Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties ingestemd met een wetswijziging om de politieke verantwoording over gemeentelijke samenwerkingen te versterken.

Hiermee geeft het kabinet invulling aan een afspraak uit het regeerakkoord. 

De Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) maakt samenwerking mogelijk voor bestuursorganen van de provincies, gemeenten en waterschappen. Daarbij kunnen bevoegdheden van het (lokale) bestuur overgedragen worden aan (het bestuur van) een interbestuurlijk samenwerkingsverband. Steeds meer opgaven waar een gemeente mee te maken heeft, houden niet op bij de gemeentegrenzen en spelen op regionaal niveau. Ook kan door samen te werken effectiever en efficiënter worden gehandeld.  

De wijziging houdt verschillende maatregelen in die de betrokkenheid van raadsleden, statenleden en leden van het algemeen bestuur van waterschappen in het bestuur en inspraak van inwoners en maatschappelijke organisaties verbeteren, zoals het versterken van de positie van gemeenteraden bij de besluitvorming in en door gemeenschappelijke regelingen en de introductie van aanvullende controle-instrumenten. 

Volgens het kabinet zorgen de wijzigingen op korte termijn voor verbetering. Tegelijkertijd realiseert het kabinet zich dat de grenzen in beeld komen van wat er binnen de huidige Wgr mogelijk is. De behoefte aan meer flexibele samenwerkingsvormen en de toename van gemeenschappelijke regelingen vraagt om een principiëlere discussie over de betekenis daarvan voor de inrichting van het openbaar bestuur. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft daarom aangekondigd die discussie te willen voeren over de volle breedte van het openbaar bestuur, met alle betrokkenen, waaronder gemeenten, provincies en waterschappen. 

De ministerraad heeft ermee ingestemd het wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State te zenden. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer.