Iedere regio in Nederland heeft haar eigen cultuur, ligging en unieke karakter.

De nabijheid van de buurlanden geeft de regio’s aan de grens extra kansen, maar ook specifieke uitdagingen door bijvoorbeeld verschillen in regelgeving. Met het programma Regio’s aan de Grens wil het kabinet de komende jaren bijdragen aan goed wonen, werken en leven in deze regio’s. Dit schrijft minister Bruins Slot van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) in een brief aan de Tweede Kamer.
 
Minister Bruins Slot: ‘Met Rijk, gemeenten, provincies, ondernemers en buurlanden zetten we in op sterke regio’s aan de grens. Daarnaast stelt het kabinet 900 miljoen euro beschikbaar voor het sluiten van nieuwe Regio Deals die ook in de grensregio’s gesloten kunnen worden. Juist deze tijd laat zien hoe belangrijk het is om als buurlanden in het belang van onze inwoners samen te werken en op te trekken.’

Regionaal maatwerk

Samenwerking kan op verschillende manieren vorm worden gegeven en met gebruik van diverse instrumenten. Een voorbeeld hiervan is de nauwe samenwerking met Noordrijn-Westfalen met behulp van een Grenslandagenda en wordt er nauw en gelijkwaardig samengewerkt als Rijk en regio in Regio Deals. Zo zijn er in de afgelopen kabinetsperiode met een groot deel van de regio’s aan de grens Regio Deals gesloten, bijvoorbeeld in Zuid-oost Drenthe, Oost-Groningen, Parkstad Limburg en Zeeuws-Vlaanderen.

Vier sporen

Met dit programma Regio’s aan de Grens komt het afgeronde Actieplan Bevolkingsdaling en het programma Grensoverschrijdende Samenwerking samen in een nieuwe vorm. Er wordt ingezet op versterking van de regio’s aan de grens aan de hand van vier sporen:

Gebiedsgerichte inzet regio’s aan de grens

In dit gebiedsgerichte spoor is extra aandacht voor de grensregio’s waar de brede welvaart en leefbaarheid het sterkst onder druk staan en waar de meeste ontwikkelkansen liggen voor grensoverschrijdende samenwerking. 

Passend rijksbeleid en versterken integrale rijksinzet

Bij de voorbereiding van rijksbeleid kijkt het Rijk naar de werking ervan in de praktijk en in specifieke regio’s. Daarbij is specifieke aandacht voor hindernissen die kunnen ontstaan door verschillend beleid in de buurlanden; de zogenaamde grenseffecten.

Doorontwikkelen en samenwerking

Afgelopen kabinetsperiode zijn afspraken gemaakt met Nedersaksen, Noordrijn-Westfalen, Vlaanderen en Wallonië. Het is nu de tijd om de koers uit te zetten voor de volgende fase van de samenwerking met zowel Duitsland als België. Hierbij gaat het over belangrijke thema’s zoals veiligheid, arbeidsmarkt en grensoverschrijdende mobiliteit.

Actieve ondersteuning met kennis en innovatie

Steeds meer kennis en informatie komt ook op regionale schaal beschikbaar door de regionale planbureaus (zoals het Fries Sociaal Planbureau) en door de regionale monitor brede welvaart van het CBS. Dit helpt in het kiezen van de juiste aanpak en bij het monitoren van resultaten.

900 miljoen euro voor Regiodeals

Een Regio Deal is een samenwerking tussen Rijk en regio om de kracht van de regio te versterken. Om er goed te kunnen wonen, werken en leven zijn thema’s als zorg, onderwijs, veiligheid en ondernemerschap belangrijk. Het kabinet stelt deze kabinetsperiode 900 miljoen euro beschikbaar voor nieuwe Regio Deals. Voor de zomer stuurt minister Bruins Slot een brief waarin wordt toegelicht hoe het proces om te komen tot Regio Deals wordt ingericht. Eind 2022 is de afronding gepland voor de selectie en besluitvorming rond de nieuwe Regio Deals uit de vierde tranche, zodat Rijk en regio’s de eerste deals begin 2023 kunnen sluiten.