De massale vissterfte in de Oostvaardersplassen moet zijn veroorzaakt door een combinatie van de hoge watertemperatuur en zuurstofgebrek door te veel algen. Dat denkt oud-beheerder van het gebied, Lelystedeling Nico Dijkshoorn. Volgens hem is er geen sprake van botulisme.

Op zaterdag meldden passanten dat in de Oostvaardersplassen honderden dode vissen dreven en bij het gebied de geur van rotte vis hing. Dijkshoorn is zondagochtend gaan kijken en schat in dat het om duizenden dode vissen moet gaan. De meeste drijven in de Grote Plas langs de Oostvaardersdijk. Beperkte aantallen heeft Dijkshoorn gezien in de Keersluisplas vlakbij het bezoekerscentrum. In de Hoekplas bij de Knardijk lijken bijna geen dode vissen te liggen.

Kleibodem werkt als hete steen

Volgens Dijkshoorn moet het water in het moerasgebied heel warm zijn geworden doordat de bodem van klei is. "Net als met een steen in de hete zon geeft de kleibodem de warmte terug aan het water. Het water kan wel 40 graden zijn geworden. Algen gaan hierin versneld groeien. Overdag produceren zij zuurstof, maar 's nachts onttrekken algen de zuurstof weer aan het water. Dat moet de vissen fataal zijn geworden."

Verlaging waterpeil niet de hoofdoorzaak

De verlaging van het waterpeil in het westelijk deel van de Oostvaarderplassen speelt volgens de ex-beheerder een rol in de sterfte, maar is niet de hoofdreden. Eind jaren tachtig heeft Dijkshoorn tijdens een eerdere peilverlaging ook al eens grote vissterfte in de Grote Plas gezien.

Bij de in oktober begonnen peilverlaging gaat het waterpeil stapsgewijs met 80 centimeter omlaag. In een periode van zes jaar moet het moeras zich op die manier herstellen, zodat de Oostvaarderplassen meer vogelsoorten aantrekt. Het moeras in sinds de jaren 90 te open geworden, waardoor sommige broedvogels in aantal drastisch zijn verminderd.

Staatsbosbeheer had moeten handelen

Dijkshoorn verwijt Staatsbosbeheer dat ze de vissterfte hebben laten gebeuren. "Ze hadden dit moeten zien aankomen en moeten handelen. Dit toont aan dat ze niet weten hoe ze het gebied moeten beheren en bovendien onderbemand zijn".

Tegelijk erkent de oud-beheerder dat het heel moeilijk is om het zuurstoftekort aan te pakken. "Het gebied is te groot om met pompen meer zuurstof in het water te brengen. Inlaten van vers water van buiten het gebied duurt te lang en gaat in tegen de peilverlaging. De meest extreme oplossing zou zijn het peil versneld omlaag te brengen door gaten in de kade bij de Keersluisplas te maken, maar dan gaan er ineens nog veel meer vissen dood."

Niet bereikbaar

Staatsbosbeheer kon zowel zaterdag als zondag geen informatie geven over de omvang en oorzaak van de vissterfte. Volgens een woordvoerder zijn de verantwoordelijke boswachters in het gebied niet bereikbaar. Hij verwacht dat pas maandag naar de vissterfte wordt gekeken.