Eerste raming 2020: schuld loopt op tot 63% bbp
In de eerste raming die het kabinet in 2020 heeft gemaakt, komt het begrotingstekort aan het eind van het jaar uit op 8,7% van het bbp. Dat gaat om een tekort van 68 miljard euro. De maatregelen die zijn genomen om het coronavirus onder controle te krijgen zorgen voor een flinke bijstelling; met Prinsjesdag was de verwachting nog dat er in 2020 een overschot zou zijn van bijna 2 miljard euro. De overheidsschuld loopt op tot 491 miljard euro. Minister Hoekstra van Financiën heeft de raming naar de Tweede Kamer gestuurd.
Eerder dit jaar kon het kabinet nog geen volledige doorrekening maken omdat er nog geen macro-economische raming van het CPB was. In de Voorjaarsnota zat alleen een hele grove inschatting van de schuld aan het eind van 2020, maar daar lag geen raming aan ten grondslag en de grove inschatting was niet doorgerekend.
We hebben inmiddels beter zicht op de kosten van het eerste steunpakket (over maart tot en met mei). Daarnaast weten we nu wat er in april aan belastingen en premies is binnengekomen. En het kabinet heeft met de juniraming van het Centraal Planbureau (CPB) een basis voor de eigen raming. In die juniraming voorziet het CPB in het basisscenario een economische krimp van 6,4%.
Het CPB heeft daarnaast verschillende scenario’s gemaakt omdat het op dit moment nog heel moeilijk in te schatten is hoe de economie zich de rest van het jaar zal ontwikkelen. Dit maakt de raming ook erg onzeker. Hoe hoog de staatsschuld aan het eind van het jaar daadwerkelijk zal zijn, is afhankelijk van de ontwikkeling van het coronavirus in Nederland en daarbuiten en de financiële en economische gevolgen hiervan.
Van het totaal verleende bedrag aan uitstel zal vermoedelijk een deel niet terugkomen als gevolg van faillissementen. De omvang van dit afstel hangt in belangrijke mate af van de ontwikkeling van de restricties, de economie, en het effect van de steunmaatregelen. De huidige inschatting van het kabinet is dat tussen de 4,2% en 9,4% van de uitgestelde belasting, afhankelijk van de zwaarte van de CPB-scenario’s, niet zal worden terugbetaald en daarmee zal leiden tot afstel.
Zoals het er nu naar uit ziet geeft het kabinet dit jaar bijna 39 miljard euro meer uit dan op Prinsjesdag 2019 voorzien. Die stijging is vooral te danken aan de noodmaatregelen, zoals de bijdrage aan de loonsom voor bedrijven met een forse omzetdaling door de beperkende maatregelen tegen corona. Ook de uitgaven aan WW en bijstand vallen hoger uit.