Door de nieuwe manier van het ontwikkelen van de wijk Oosterwold in Almere is geen nieuwe samenleving ontstaan.

In het gebied zijn minder buurtschappen met een sterke sociale samenhang tot stand gekomen dan de bedenkers voor ogen hadden. Dat blijkt uit onderzoek van sociaal geograaf Ivan Nio, van NIO Stedelijk Onderzoek en Advies.

De onderzoeker ziet Oosterwold als een interessant sociaal experiment. Interessant omdat de Almeerse wijk op een hele nieuwe manier ontwikkeld wordt. Bewoners moeten zelf alles regelen; van de bouw van hun huis tot het aanleggen van de weg en het groen.

Oosterwolder is individualistisch

Nio onderzocht wat dat doet voor de sociale samenhang. De verwachting was dat er allemaal kleine buurtschapjes zouden ontstaan, waar mensen veel samen zouden doen. Maar wat blijkt; Oosterwolders zijn in de eerste plaats individualistisch. Het belangrijkste motief om naar Oosterwold te komen is het bouwen van een eigen huis op een groot stuk grond en niet het bijdragen aan de gemeenschap. "Er is spanning tussen individuele vrijheid en collectieve verantwoordelijkheid tussen bewoners," aldus Nio. Dat zie je vooral bij het aanleggen van de wegen. Dat moeten bewoners gezamenlijk doen en het veroorzaakt vaak conflicten over de financiering.

Maar het is zeker niet alleen maar strijd. De sociale samenhang wordt ondanks de individuele motieven door de bewoners zelf als 'sterk' omschreven. Er wonen veel gelijkgestemden die er iets moois van willen maken. Ook zijn er veel kleine ondernemers, waardoor er een lokale economie ontstaat. Hierdoor ontstaan ook veel contacten en sociale cohesie.

Publieke plekken

Wat vooral nog mist zijn publieke plekken zoals buurthuizen en speelplaatsen, vindt de onderzoeker. Normaal gesproken regelt de gemeente dit. In Oosterwold moeten de bewoners deze voorzieningen samen realiseren. Ze moeten er grond voor afstaan of kopen en de toestellen of het buurthuis samen financieren. Dat gebeurt volgens Nio nog te weinig en het zijn juist deze plekken waar bewoners elkaar kunnen treffen en gemeenschapszin ontstaat.

Al met al is er dus niet een compleet nieuwe samenleving ontstaan, maar de sociale betrokkenheid is wel sterker dan in een gemiddelde wijk, concludeert de onderzoeker.