De nieuwe coronamaatregelen die minister Sander Dekker in tbs-klinieken en gevangenissen heeft ingevoerd, zijn volstrekt onvoldoende. Dat zegt advocaat Jan-Jesse Lieftink, die ruim 15 cliënten in de Oostvaarderskliniek in Almere vertegenwoordigt. 

Door de nieuwe maatregelen kunnen ook gevangenisbewaarders en medewerkers van tbs-klinieken zich sneller laten testen op het coronavirus. Personeel dat in aanraking is geweest met een coronapatiënt en klachten heeft die aan het virus doen denken, mag een test doen. 

Volgens Lieftink moet bij een bevestigde besmetting iedereen op de afdeling getest worden, zowel tbs'ers als medewerkers. Niet alleen medewerkers met coronaklachten. Op die manier kan besloten worden wie van de tbs'ers apart geplaatst moeten worden of welke medewerker in thuisquarantaine moet. Gevangenen houden op die manier hun bewegingsvrijheid. Nu zitten ze zo'n twintig uur per dag binnen om besmetting te voorkomen. Dat wekt frustraties op. 

Lieftink zegt dat als iedereen getest kan worden, ook het ziekteverzuim onder medewerkers eventueel omlaag gaat. Het is volgens hem dan niet meer nodig om je ziek te melden uit angst om het virus op te lopen.

Partner ziek: bewaarder moet gewoon werken 

Tweede Kamerlid Michel van Nispen heeft vragen gesteld aan de minister over de situatie in de gevangenissen en klinieken. De partij maakt zich zorgen over de weinige beschermende middelen die beschikbaar zijn en wil dat de 1,5 meter afstand ook in gevangenissen en klinieken gehandhaafd wordt. Het komt volgens Van Nispen vaak voor dat het houden van afstand niet mogelijk is. Medewerkers moeten in die gevallen altijd beschermende middelen dragen, zo zegt hij.  

Daarnaast wil Van Nispen van de minister weten waarom medewerkers gewoon moeten werken als de partner ziek thuis zit. Ook vind hij dat in ieder geval al het personeel getest moet worden op corona, ook preventief. "Gevangenen worden in eerste instantie besmet door mensen van buitenaf. Een uitbraak kan je voorkomen door te zorgen dat het virus niet binnenkomt", vertelt hij. Een massale uitbraak in gevangenissen en klinieken moet volgens hem kosten wat het kost voorkomen worden. 

De SP wil ook weten van de minister of het klopt dat patiënten vanuit de Oostvaarderskliniek in de isoleercel van het Pieter Baan Centrum geplaatst worden. De partij heeft signalen gekregen over de mogelijkheid daartoe. Ze wil weten wat zo'n besluit rechtvaardigt en of het al voorgekomen is. 

"Ze vertellen mij dat ze bang zijn om het virus op te lopen. Het is namelijk een dodelijke ziekte" 

— Jan-Jesse Lieftink, advocaat 

Lichamelijke klachten 

De tbs'ers in de Oostvaarderskliniek hebben veel angst om ziek te worden. "Veel van mijn cliënten hebben lichamelijke klachten. Ze vertellen mij dat ze bang zijn om het virus op te lopen. Het is namelijk een dodelijke ziekte", vertelt Lieftink. Iedereen testen bij een coronageval op een afdeling kan volgens hem daarom ook levensreddend zijn. 

In de Oostvaarderkliniek zijn drie bevestigde coronabesmettingen. Woensdag werd bekendgemaakt dat afgelopen weekend een medewerker is overleden door het coronavirus. 

PI Lelystad test ook gedetineerden 

In de PI Lelystad worden óók gedetineerden getest als zij klachten hebben. Dat laat de gevangenis weten. Tot nu toe is één justitiabele getest op het virus. De man werd eerst in quarantaine geplaatst, en vervolgens getest. Uiteindelijk bleek hij niet besmet te zijn. Daarmee is tot nu toe nog niemand in de PI besmet geraakt met het virus.  

Ook andere gevangenen zijn vanaf de corona-uitbraak in quarantaine geplaatst. Zij hadden ook gezondheidsklachten die konden wijzen op het virus. Inmiddels zit niemand meer in quarantaine.  

In de gevangenis zouden genoeg beschermende middelen zijn. Ook zijn genoeg tests aanwezig om personeel en gedetineerden te testen. Daarbij wordt rekening gehouden met de richtlijnen van het RIVM. Niet iedereen wordt dus preventief getest.  

Hart vasthouden 

Gedetineerden, tbs'ers en bewaarders houden hun hart vast nu het virus ook in gevangenissen en klinieken de kop opsteekt. Een uitbraak is daar moeilijk te bestrijden. Dat gedetineerden en tbs'ers geen bezoek mogen ontvangen en ook wat van hun bewegingsvrijheid hebben moeten inleveren, valt hier en daar ook slecht. In Lelystad kwam afgelopen weekend een aantal gevangenen in verzet.